De bijeenkomst begon met een uitgebreide presentatie van Marije Brouwer-Borghuis rondom schoolverzuim (onder andere over verschillende ‘typen’ schoolverzuim, wet- en regelgeving in Nederland en preventie/vroegsignalering van verzuim). Marije is naast haar werk als orthopedagoog binnen SWV 23-01 werkzaam binnen een onderzoeksproject naar interventies voor schoolweigering in Nederland en is voorzitter van het landelijk kennisteam schoolweigering.
Daarna vertelde Frederike Wassink, projectleider van het project Thuiszitters Twente, over dit project en hebben aanwezigen kunnen sparren over hun visie op een gezamenlijke aanpak voor schoolverzuim en thuiszitters.
Frederike is als orthopedagoog verbonden aan SWV 23-01, en behalve projectleider ook werkzaam bij tussenvoorziening De Link en lid van de CvT. Frederike: “Het is uniek dat we nu zo intensief samenwerken als onderwijs, gemeenten en jeugdzorg. Ik verwacht er veel van. In elk geval dat we de groep jongeren die thuis zit steeds beter in beeld krijgen en zo samen met deze jongeren, ouders en alle betrokken partijen een aanpak kunnen bedenken die helpt. Een aanpak die ervoor zorgt dat elke jongere een juiste plek krijgt om zich te ontwikkelen, bij voorkeur in het onderwijs.”
Problematisch en niet problematisch verzuim
Marije Brouwer concludeert in haar presentatie en in het artikel dat zij samen met David Heyne, Bart Vogelaar en Floor Sauter over vroegsignalering in Nederland heeft geschreven, dat het huidige onderscheid in ‘geoorloofd’ (bv wegens ziekte) en ‘ongeoorloofd’ (spijbelen) schoolverzuim onvoldoende helpt als het gaat om voorkomen en verkorten van schoolverzuim. Geoorloofd verzuim roept te veel de suggestie op dat het niet problematisch is. Haar advies is om meer te denken in problematisch en niet problematisch verzuim. En verzuim is eerder problematisch dan we op de werkvloer vaak denken. Vaak hebben scholen jongeren pas te laat of soms zelfs niet op de radar, waardoor de afstand tot school alsmaar groter wordt en de weg terug steeds moeilijker. Frederike: “Het gaat dan bijvoorbeeld om jongeren die uitvallen wegens ziekte zoals angst en depressieve klachten of psychosomatiek. Scholen weten niet altijd goed hoe hiermee om te gaan. Hoe ga je als mentor in gesprek met de leerling en de ouders? En wat heb je dan te bieden als school? Hoe ga je om met jongeren/ ouders die elk contact mijden? Hoe duid je signalen? Vaak zijn er allerlei betrokkenen actief rondom de leerling, maar zij stemmen onvoldoende met elkaar af. Ook is niet altijd duidelijk wie de regie heeft in het proces rondom een jongere.”
Het project ‘Verzuim en Thuiszitters’ heeft een aantal opdrachten opgepakt. Er is een Thuiszitterstafel in ontwikkeling waar langdurige thuiszitters ter tafel komen en deskundigen uit de regio (onderwijs, leerplicht, JGZ, gemeente, jeugdzorg) samen met de jongere en ouders een passende oplossing bedenkt. De gedachte is om het uitzetten van het gekozen traject, de monitoring en evaluatie onder te brengen bij een casusregisseur. Voorts wordt een regionaal overzicht ontwikkeld met beschikbare trajecten voor thuiszitters. Er wordt in beeld gebracht wat de VO-scholen zelf bieden, welke VSO-trajecten en tussenvoorzieningen er zijn en welke dagbestedingsprojecten geschikt zijn voor jongeren voor wie de afstand tot onderwijs op moment van bespreking té groot is. Tot slot houdt deze werkgroep zich bezig met de analyse van de casussen om zodoende adviezen te kunnen formuleren voor de beleidsgroep. Deze beleidsgroep is gestart met het in beeld brengen thema ‘registratie-vroegsignalering-definities schoolverzuim’, en zal een voorstel ontwikkelen voor een regionale aanpak.
Frederike is positief over de samenwerking: “De problematiek staat nu bij veel mensen op de radar. Van leerplichtambtenaren en wijkcoaches tot jeugdhulpverleners en onderwijs. Net als in Almelo, ontstonden op 12 december goede gesprekken tussen de aanwezigen over welke rol zijzelf spelen in de aanpak van thuiszitters. Frederike: “Nu nog ontdekken HOE we zo goed mogelijk samen kunnen zorgen dat alle jongeren op de juiste plek terecht komen.”
Meer informatie: Verzuim en thuiszitters