Bestuurders Marian Oosterbroek (Jarabee), Hilde Berning (gemeente Tubbergen) en Harry Gerichhausen (Speciaal Onderwijs Twente en Oost Gelderland) vertellen over de aanpak in Twente!

Preventief de hele klas versterken

Marian: ‘School is een veilige omgeving voor het kind en zijn ouders. Als het kind ondersteuning nodig heeft, dan moet hij die ondersteuning op school kunnen krijgen. Niet bij een hulpverleningsinstantie. Door de samenwerking met het onderwijs en de gemeente kunnen we nú het klimaat in de héle klas aanpakken, in plaats van de twee of drie kinderen die problematisch gedrag vertonen ondersteuning bieden. Dat is de grote winst, wat mij betreft. We zijn hard aan het werk om in de hele regio deze zelfde visie te delen en dezelfde taal te leren spreken.

Harry: ‘We hebben - in het verleden - al meerdere pogingen gedaan om de relatie te versterken met de zorg. Het bleef altijd een worsteling om tot elkaar te komen. Nu – door de ontwikkeltafel – werken we in de hele regio met alle partijen aan ‘een soort van basisbeginsel’. De zorg wordt veel meer collectief ingezet. Alle kinderen kunnen meeliften op de inzet van de zorg, ook al zijn ze daar niet voor geïndiceerd. We bereiken hierdoor meer kinderen. En zetten de zorg preventief in. Wellicht maakt dit - op den duur - de inzet van zwaardere zorg kleiner.’

Gespecialiseerde jeugdzorg óp school

Hilde: ‘Vanuit de gemeente keken we vaak naar één kind, in plaats van naar een klas. Dat moeten we écht nog meer gaan doen. Alle drie partijen willen de kinderen een perspectief geven op een mooie toekomst. Daarom organiseren we onze gespecialiseerde zorg op school. We wachten niet meer tot aan het eind van de piramide.’

Marian: ‘Het is inderdaad fijn dat we (vanuit de zorg) nu eerder aangehaakt zijn. De leerkracht advies geven is namelijk óók gespecialiseerde jeugdzorg. De leerkracht krijgt handvaten om verder met het kind aan de slag te gaan. Ook het lijntje naar het gezin is korter. Het gezin kan sneller preventief versterkt worden.’

Harry: ‘Bij het onderwijs zaten wij in het verleden meer op ‘het eigen belang’. En dat is nog steeds wel een dilemma. Docenten vinden het nog best lastig dat een gemeente meekijkt bij de intakes, wanneer een leerling bijvoorbeeld een zorgvraag heeft. Ze zijn bang voor meer bureaucratie en het verlies van autonomie.’

Belangrijke rol voor bestuurders

Marian: ‘Daarin speelt de aansturing van ons als bestuurders een belangrijke rol. Dat hebben we gezien in deze coronatijd. Daar kunnen we veel van leren. In de eerste lockdown is vanuit de ontwikkeltafel een team voor kwetsbare leerlingen samengesteld, waardoor we beslissingen snel – op bestuurlijk niveau – konden maken.’

Harry: ‘Dat was geweldig. Er werd direct gehandeld. Incidenten werden gemeld; er werd terplekke een oplossing bedacht en de volgende dag werd het al gerealiseerd. Zo zie je maar: onder hoge druk wordt alles vloeibaar. Dat is ook de basis van de ontwikkeltafel. De beweging is in gang gezet.’

Hilde: ‘Ja dat merkte ik lokaal ook. Ik heb na de eerste persconferentie alle scholen gebeld om samen te zorgen dat we alle leerlingen in het zicht houden. Ik vond het heel mooi dat direct de zorgen besproken werden. De schroom van ‘het melden’ was er compleet af. Dat is de grote winst van corona. We konden onder druk oefenen en zien hoe mooi het werkt. Nu moeten we dit nog vasthouden voor de lange termijn.’

Leerkrachten en hulpverleners staan onder hoge druk:
leer elkaars dilemma’s kennen en trek samen op

Marian: ‘Daar zeg je iets heel moois Hilde. Leerkrachten en hulpverleners staan beide onder druk. Moeten beide presteren. Een hulpverlener krijgt doelen waar ze aan moeten werken en krijgen daar een ‘aantal minuten’ voor. Een leerkracht heeft een stapel aan eisen waar hij aan moet voldoen. Als een leerkracht het vermoeden heeft dat het kind thuis mishandeld wordt, moeten ze de meldcode toepassen. Dat is hartstikke moeilijk voor een leerkracht, want ze hebben ook nog de 10-minuten gesprekken, waarin ze de schoolprestaties van een kind met ouders moeten bespreken. Als je met elkaar samenwerk leer je elkaars dilemma’s kennen en kun je meer samen optrekken. Nu, in de tweede lockdown, zien we al dat leerkrachten veel gemakkelijker onderbuikgevoelens durven te delen met een zorgverlener. We hopen dat we straks geen corona nodig hebben om dit te blijven doen.’

‘Elkaar stevig vasthouden’

Harry: ‘Toch is het goed dat we twee perspectieven blijven behouden: het zorg-perspectief en het onderwijs-perspectief. We kijken allebei vanuit een andere bril naar een kind. Niet verwijtend, maar vullen elkaar aan.’

Marian: ‘We moeten elkaar stevig vast blijven houden, ook na dit ontwikkeljaar. Dat is heel hard nodig. Dat betekent ook veranderen in het ‘eigen werken’. Voor de hulpverlener, voor de leerkracht, maar ook voor de bestuurders. We sturen onze medewerkers aan volgens een bepaalde visie. Daar hebben we nog wel wat te doen met elkaar. Op bestuurlijk niveau moeten we het commitment aangaan met elkaar en daar ook naar handelen.’

Hilde: ‘Ja, het moet in de hele organisatie helder zijn hoe we werken. Dat betekent ook dat we buiten onze eigen organisatie-grens moeten kijken. Nadenken over welke impact onze acties hebben voor andere organisaties. Het blijft continu investeren. We moeten zorgen voor een stevige verankering.’

Harry: ‘Vroeger was een onderwijs-zorg traject de kers op de taart. Een luxe. Nu kunnen we niet meer zonder. Nu is het bittere noodzaak.’

Zorgintensieve scholen in Twente
Op deze kaart zie je welke scholen in Twente deelnemen aan de pilot Zorgintensief. Klik op een school voor meer informatie.