Beide jeugdzorgregio’s hebben vastgesteld dat er nog het nodige te verbeteren valt. In maart 2021 is  begonnen met een pilot om de  twee Regionale Expertteams (IJsselland en Twente) beter te laten werken. Alle jongeren en gezinnen die (dreigen) vast te lopen, tegen drempels of grenzen aanlopen en waarbij de hulp van het RET gebruikt kan worden, zijn welkom.

Uit de pilot komen een aantal grotere thema’s steeds terug:

• Het komen tot een goede verklarende analyse
• Continuïteit van zorg bij jongeren die 18 jaar worden/zijn
• Onvoorwaardelijk wonen.

Van pilot naar een structurele werkwijze van het Regionaal Expertteam per 2022

• Een vast team committeert zich aan het vinden en realiseren van een duurzame oplossing passend bij het perspectief van de jongere. Hiervoor is nodig dat dit team het mandaat heeft om aan tafel beslissingen te nemen.
• Wanneer het expertteam het advies heeft geformuleerd bieden de zorgaanbieders een passend oplossing en ondersteunen de gemeenten dit met de behorende financiering.
• Dit advies is bindend. Dat geldt ook wanneer het advies gegeven wordt om niet gecontracteerde zorg in te zetten. Er is maatwerkbudget beschikbaar als de oplossing op geen enkele manier past binnen de reguliere financiering.
• Deze wijze van samenwerking wordt vastgelegd in een samenwerkingsconvenant. Dit convenant wordt opgesteld en ondertekend in de loop van 2022. Zorgaanbieders en regio’s spreken daarmee op bestuurlijk niveau het commitment uit om voor alle jongeren in de regio een passend oplossing te realiseren die aansluit op de hulpvraag. Het convenant draagt uit dat het vinden en realiseren van passende oplossingen een gezamenlijke verantwoordelijkheid is.

Er zijn vijf thema’s benoemd voor 2022 om in bovenregionale netwerken/programma’s uit te werken binnen het Expertisenetwerk Jeugd Overijssel.

• Verklarende analyse
  Hoe zorgen we ervoor dat jongeren en hun ouders zich begrepen en gehoord voelen? En vooral: hoe zorgen we dat hun eigen (toekomst)perspectief centraal staat en niet het perspectief dat de professional (met alle goede bedoelingen) voor de jongere voor ogen heeft? Hoe komen we samen (met het gezin) tot een goed plan van aanpak? Om dit te kunnen doen is een goede verklarende analyse van essentieel belang.
   
• Continuïteit van zorg bij jongeren die 18 jaar worden/zijn
  Het doel van dit thema is om in Overijssel toe te werken naar een doorgaande lijn voor jongeren die uit de Jeugdwet komen en ook na hun 18e jaar nog de nodige ondersteuning en hulp nodig hebben. Hiervoor is het nodig een netwerk te vormen met niet alleen betrokkenen vanuit de jeugdzorg, maar ook betrokkenen vanuit de andere sectoren (ZVW, WLZ, WMO, enz.) en uiteraard ervaringsdeskundigen.
   
• Onvoorwaardelijk wonen
  In de RET’s zien we te vaak casuïstiek voorbijkomen waarin jeugdigen van de ene naar de andere zorgaanbieder/plek gaan. We zien hierin het “stepping stone” principe nog veel terug. Zodra het niet goed gaat of escaleert, is vaak de eerste reactie dat het kind ergens anders naartoe moet en/of er andersoortige, vaak zwaardere hulp nodig is die niet geboden kan worden door de huidige organisatie/hulpverlener.
  We denken te veel vanuit organisaties en bepaald aanbod op bepaalde locaties in plaats van vanuit wat het kind/gezin nodig heeft en dit te bieden op een stabiele, niet wisselende plek (waar dat kan het liefst thuis). Veel verschillende vraagstukken spelen een rol: financieringsvraagstukken, een cultuurverandering, enzovoorts. Op bovenregionaal niveau willen we dit thema met elkaar beetpakken, afpellen en op zoek gaan naar concrete oplossingen. Alle jeugdigen in Overijssel hebben recht op een plek waar zij, wat er ook gebeurt, onvoorwaardelijk kunnen wonen. Voorbeelden waarmee we aan de slag kunnen gaan: Kleinschalig wonen, intensieve ambulante begeleiding, intramurale 24-uurs behandelsettingen, jeugdzorg+.

Drie veel voorkomende thema’s uit de pilots RET’s

• Eetstoornissen
  Voor een deel van de jongeren die lijden aan een eetstoornis is er een passend antwoord, maar in sommige gevallen niet, en dan zijn de gevolgen groot. Kinderen en jongeren kunnen overlijden als gevolg van een eetstoornis. Het eerder herkennen, beter begrijpen en effectiever behandelen van een eetstoornis is daarom heel belangrijk.
  Doel van dit thema is om de K-EET aanpak volledig te implementeren in Overijssel. De K-EET aanpak bestaat uit 6 bouwstenen, voor toelichting over deze bouwstenen: www.kenniscentrum-kjp.nl.
  Vanuit het Expertisenetwerk Jeugd Overijssel zijn wij faciliterend en ondersteunend aan deze ontwikkelagenda en onderhouden wij de verbinding met de landelijke ontwikkelingen.

• Complexe scheidingen
  Zowel in Twente als in IJsselland lopen op lokaal en regionaal niveau de nodige projecten op dit onderwerp. Het Expertisenetwerk Jeugd Overijssel gaat de vele initiatieven/projecten rondom dit onderwerp inventariseren en de verbinding leggen tussen alle projecten vanuit gemeenten, jeugdregio’s en zorgaanbieders in Overijssel, zodat men van elkaar kan leren en kan overnemen. Ook zal de verbinding gelegd worden met het landelijke programma Scheiden zonder schade.

Het Expertisenetwerk Jeugd Overijssel kent een Kennis- en Leerfunctie. Binnen deze functie wordt er vooral gebruik gemaakt van alles wat er in Overijssel al gebeurt op het gebied van kennisontwikkeling, onderzoek en monitoring. Dat gebeurt onder meer door het monitoren en leren van casuïstiek. En door onderzoeken en kennis te bundelen en beschikbaar te stellen.

Eind 2021 worden de eerste stappen gezet in het vormen van een Overijssels kennisnetwerk. In 2022 zal dit verder worden uitgebreid.

• Door de onderzoeks- en kennisinstituten aan elkaar te verbinden en met elkaar laten kennismaken.
• Het  Overijsselse kennisnetwerk te vragen om in de loop van 2022 tot een gezamenlijke visie/ambitie te komen.

Daarnaast is het van belang dat er ook landelijk verbindingen worden gelegd, bijvoorbeeld met landelijke Kennisinstituten als het Nederlands Jeugdinstituut, maar ook met de Kennis- en Leerfunctie van de overige zeven Expertisenetwerken in het land.

Cliëntperspectief

Binnen het bovenregionale Expertisenetwerk Jeugd Overijssel staan jongeren en ouders altijd centraal, coproduceren en beslissen zij mee. Dit doen zij samen met gemeenten, zorgaanbieders en andere spelers in het netwerk. Binnen het Expertisenetwerk Jeugd Overijssel zullen cliënten binnen alle functies/onderdelen een plek gaan krijgen. Per onderdeel/functie van het netwerk is in de definitieve aanpak cliëntparticipatie uitgewerkt.

Impulsgelden

Een deel van de gelden die de gemeente Enschede als coördinerende gemeente ontvangt voor het financieren van het Expertisenetwerk Overijssel is bedoeld om hiaten in het jeugdzorglandschap op te lossen. In Overijssel willen we een impuls geven aan goede initiatieven die daadwerkelijk bijdragen aan onze misse en visie en die een daadwerkelijke oplossing bieden voor de jeugdigen en gezinnen die te kampen hebben met complexe problematiek.

Kijk voor meer informatie op de website van het Expertisenetwerk Jeugd Overijssel.